Qëndra Pediatrike e Transplantit të Palcës Kockore

Home > Specialitetet Mjekesore > Qendra e Transplantit të Palcës së Kockës > Qëndra Pediatrike e Transplantit të Palcës Kockore

Qëndra Pediatrike e Transplantit të Palcës Kockore

Në Spitalin Anadolu Medical Center në Qendrën e Transplantit të Palcës Kockore për moshat pediatrike, sëmundjet e fëmijërisë të cilat kërkojnë transplant trajtohen në mënyrë multidisiplinore me ekipe ekspertësh dhe teknologji të avancuar.

Cilat sëmundje trajtohen?

Kryhet transplanti i qelizave staminale të palcës kockore për pacientët e grupmoshës 0-18 vjeç në grupin e pacientëve malinje ose jo malinje që kanë nevojë për transplant. Në veçanti, trajtohen sëmundjet beninje si hemoglobinopatitë (Anemia mesdhetare/talasemia madhore, anemia drepanocitare), anemia aplastike, mangësitë imune dhe sëmundjet metabolike, si dhe sëmundjet malinje duke përfshirë leuçemitë dhe disa tumore.

Në Qendrën e Transplantit të Palcës Kockore Pediatrike, transplanti mund të bëhet ose nga ai vetë ose nga donatorë familjarë ose jo të afërm, në varësi të llojit të sëmundjes. Për këtë, grupet e indeve, të shprehura shkurtimisht si “HLA”, krahasohen midis pacientit dhe dhuruesit dhe preferohet dhuruesi me nivelin më të lartë të përputhshmërisë. Çdo pacient vlerësohet individualisht dhe preferohen donatorët më të pajtueshëm sipas grupit të sëmundjes dhe nivelit të sëmundjes

Personeli mjeksor në qëndrën pediatrike të transplantit të palces kockore?

Një ekip multidisiplinar ofron shërbim për pacientët tanë. Përveç Specialistit të Hematologjisë dhe Onkologjisë Pediatrike, Specialistit të Shëndetit dhe Sëmundjeve të Pediatrisë me përvojë në transplantimin e qelizave staminale të palcës kockore, është në punë një ekip multidisiplinar si: Infeksionisti i fëmijëve, nefrologjia pediatrike, kardiologjia pediatrike, gastroenterologjia pediatrike, specialisti i kujdesit intensiv pediatrik. Përveç stafit mjekësor, në ekip janë përfshirë edhe gjithsej 14 infermierë me përvojë në transplantin e palcës kockore.

Llojet e transplanteve të palcës kockore?

Mund të flasim për dy lloje të transplantimit të qelizave staminale të palcës kockore, autolog dhe alogjen. Në transplantin autolog të palcës kockore, qelizat staminale merren nga vetë personi. Qelizat mblidhen kur palca e eshtrave të vetë pacientit fillon të prodhojë sërish qeliza staminale të reja, pas një kimioterapie që ai merr në kohën e duhur dhe zakonisht brenda 7-14 ditëve. Më pas, pas aplikimit të kimioterapisë me doza të larta të përshtatshme për sëmundjen e fëmijës, pacientit i kthehet qeliza e tij staminale.

Si mblidhen qelizat staminale për transplantin e palcës kockore?

Qelizat burimore autologe mblidhen nga gjaku periferik, zakonisht në një dhomë të pastër, duke përdorur një pajisje afereze pa pasur nevojë për anestezi. Në një transplant autolog, qelizat merren nga personi dhe transplantohen te vetë pacienti. Kështu, nuk ka problem të përputhshmërisë së indeve. Transplantet autologe mund të aplikohen kryesisht në neuroblastomë, limfomë hodgkin, sarkoma ewing, tumor të qelizave embrionale dhe disa tumore të trurit.

Në transplantin alogjenik të palcës kockore, qelizat staminale merren nga një dhurues tjetër, dhurues me përputhshmëri të indeve. Edhe këtu për transplantim preferohen dhuruesit e vëllezërve apo motrave apo të tjerë të familjes, nëse nuk ka, preferohen donatorët vendas apo të huaj jo të afërm dhe gjaku i kordonit.

A ekziston rreziku i përsëritjes së sëmundjes pas trajtimit?

5 vitet e para janë të rrezikshme, por përgjithësisht, 75-80% e kancerave hematologjike pediatrike dhe 80-90% e imunodefiçencave mund të trajtohen dhe të arrihet shërimi i plotë. Normat e suksesit në trajtim janë shumë të larta në disa sëmundje, për shembull, 90% sukses mund të arrihet në mungesë të rëndë të imunitetit të kombinuar.

Proceset që duhet të kalojë pacienti?

Pacienti zakonisht ekzaminohet fillimisht në baza ambulatore. Kërkohen ekzaminimet e nevojshme dhe vendoset nëse do të kryhet apo jo transplanti i qelizave staminale duke u diskutuar në këshillin e transplantit të qelizave staminale. Nëse merret një vendim për transplantin alogjenik, së pari kontrollohet përputhshmëria e indeve dhe përgatitja bëhet pasi të gjendet një dhurues i përshtatshëm. Në analizat e gjakut kontrollohen veçanërisht parametrat e infeksionit. Pasi rezultatet diskutohen me departamentet e tjera përkatëse, pacienti shtrohet në Qendrën e Transplantit të Palcës Kockore. Në qendër, ku kontrolli i infeksionit është në nivelin më të lartë, lejohet vetëm një person të shoqërojë fëmijën pacient dhe vizitorët nuk pranohen. Në dhomat me izolim të ajrit me presion negativ, fëmijët mund të bëjnë banjot e tyre të përditshme.

Sa kohë qëndron pacienti në spital para transplantit?

Para transplantimit, pacienti qëndron në Qendrën e Transplantit të Palcës Kockore për afërsisht 7-10 ditë. Përgatitjet bëhen përpara transplantit dhe të fillojnë trajtimet e nevojshme medikamentoze (kimioterapia). Me kimioterapinë e dhënë, pothuajse të gjitha qelizat në palcën e eshtrave rivendosen. Kjo periudhë është një periudhë në të cilën pacienti është gjithashtu shumë i hapur ndaj infeksioneve dhe kërkohet një izolim i kujdesshëm.

Si kryhet transplanti i palcës së eshtrave (qelizave staminale)?

Në transplantet alogjene, qelizat staminale merren nga një donator tjetër dhe transplantohen. Gjatë procesit të transplantit, qelizat staminale mblidhen nga dhuruesi në sallën e operacionit ose nëse do të bëhet transplanti i qelizave staminale periferike, produkti mblidhet me një pajisje afereze. Produktet e qelizave staminale ndonjëherë mund të vijnë nga brenda ose jashtë vendit nëpërmjet bankave të qelizave staminale. Produkti i qelizave staminale i mbledhur nga dhuruesi i transferohet pacientit përmes një kateteri të venave qendrore, (sikur jep gjak). Në transplantet autologe, të mbledhura dhe të ngrira më pare produkti i mbledhur dhe i ngrirë më parë shkrihet në kushte të përshtatshme dhe i kthehet pacientit nëpërmjet një kateteri.

Çfarë procesi e pret pacientin pas transplantimit?

Pritet që palca e eshtrave të prodhojë qeliza burimore të reja 2-3 javë pas transplantimit dhe të prodhojë mjaftueshëm elementë gjaku për të mbështetur trupin më së voni brenda 28 ditëve. Pas transplantimit të qelizave staminale të palcës kockore, pacienti qëndron në njësinë e izoluar mesatarisht 1 muaj. Në këtë proces, përveç masave mbrojtëse ndaj infeksioneve, mund të merren edhe barna mbrojtëse ndaj infeksioneve të ndryshme, veçanërisht kërpudhave. Së pari, qelizat e bardha të gjakut (limfocitet dhe neutrofilet) shfaqen pas javës së dytë, ndërsa elementët e qelizave të gjakut të quajtura trombocitet pritet të shfaqen në javën e tretë. Pasi i gjithë gjaku prodhohet në mënyrë të shëndetshme nga palca e eshtrave dhe të gjitha vlerat e gjakut kthehen në normale, pacienti përgatitet për t’u liruar.

Çfarë duhet t'i kushtojnë vëmendje pacientëve dhe familjeve pas daljes nga spitali?

Nuk rekomandohet që pacienti të shkojë në shkollë për të paktën gjashtë muaj apo edhe një vit për të parandaluar infeksionet. Në këtë proces, ajo bën të gjitha vaksinat e saj, vjen në kontrolle të rregullta dhe merr ilaçet që duhet të marrë. Në fillim pacienti thirret për kontrolle të shpeshta. Pas kontrolleve javore dhe mujore, fëmija thirret për kontroll çdo 6 muaj në varësi të gjendjes shëndetësore. Në fund të një viti, pacienti kthehet në jetën e tij normale. Atij i kërkohet të vijë për kontrolle të rregullta një herë në vit.

Çfarë vaksinash bëjnë fëmijët?

Vaksinimet e fëmijërisë konsiderohen se nuk janë bërë kurrë dhe krijohet sërish një orar vaksinimi dhe të gjitha vaksinimet ribëhen me përjashtim të vaksinës BCG.

Cilat simptoma duhet t'i kushtoj vëmendje pas transplantimit, kur duhet të aplikoj në spital?

Është e rëndësishme të aplikoni në spital nëse ka ankesa të tilla si skuqje, diarre, probleme me mushkëri, verdhëz në trup. Përveç kësaj, prania e etheve është një nga simptomat e rëndësishme që duhet marrë parasysh.

Cilat janë simptomat e zakonshme të kancerit hematologjik?

Dobësi e papritur, lodhje, zbehje, mavijosje në pjesë të ndryshme të trupit, verdhëz, djersitje e tepruar gjatë natës, humbje peshe dhe gjëndra në bark, qafë dhe sqetull tek një fëmijë plotësisht i shëndetshëm mund të tregojnë për kancer hematologjik si limfoma dhe leukemia. Është shumë e rëndësishme të merren parasysh simptoma të tilla dhe të konsultoheni me një mjek.

Na kontaktoni

Savaş Kansoy

M.D. Profesor

Specialist i hematologjisë dhe onkologjisë pediatrike, shef i hematologjisë pediatrike dhe transplantimit të palcës kockore pediatrike

Zafer Gülbaş

MD Profesor i Mjekësisë së Brendshme dhe Hematologjisë

Onkologji – Hematologji Onkologjike

Qëndra Pediatrike e Transplantit të Palcës Kockore